वर्षदिनमा साढे ७८ करोड आम्दानी गर्न सफल आइएमई लिमिटेड, आइपीओको तयारीसँगै वित्तीय स्थिरता कस्तो छ ?
काठमाडौँ । आइपीओ निष्कासनको तयारीमा रहेको आइएमई लिमिटेडले वर्षको दिनेको अवधिमा साढे ७८ करोड आम्दानी गर्ने सफल भएको छ । रेटिङ एजेन्सी इक्रा नेपालका अनुसार सन् २०२४ मा कम्पनीले ७८ करोड ६० लाख आम्दानी गरेको हो । जुन अघिल्लो वर्षको तुलनामा ३.२० प्रतिशत कम छ । यस कम्पनीले सन् २०२३ मा ८१ करोड २० लाख, सन् २०२२ मा ९६ करोड ८० लाख, सन् २०२१ मा ७९ करोड ४० लाख र सन् २०२० मा ९३ करोड ४० लाख रुपैयाँ आम्दानी गरेको थियो ।
कम्पनीको कार्य सञ्चालन लाभ अनुपातमा सुधार भएको छ । सन् २०२३ मा ३४.६ प्रतिशत रहेको यो अनुपात सन् २०२४ मा ४४.९ प्रतिशत पुगेको छ । यसको मतलब कम्पनीले आफ्नो खर्च नियन्त्रणमा राख्न र मुनाफा अभिवृद्धि गर्न सफल भएको देखिन्छ ।
आइएमईको कुल ऋण र वित्तीय जोखिम न्यून देखिन्छ । सन् २०२४ मा कम्पनीको कुल ऋण/कार्य सञ्चालन लाभ अनुपात ०.१ भएको छ । त्यस्तै, ऋण सेवा कवरेज अनुपात १३.६ गुना रहेको छ ।
यता, कम्पनी नेट कार्य पूँजीमा नकरात्मकता देखिएको छ । २०२४ मा यो अनुपात ११२ प्रतिशत नकरात्मक रहेको छ, जसले तात्कालिक प्रवाहमा केही चुनौतीहरूको संकेत गरेको छ । यसका बावजुद, कम्पनीको वर्तमान अनुपात १.० रहेको छ ।
इक्रा नेपाल लिमिटेडले ‘निगेटिभ इम्प्लिकेसन्ससँग रेटिङ वाचमा राखेको’ जनाएको छ । यसले कम्पनीको वित्तीय स्थिति र भविष्यको संभावना सबैलाई ध्यानमा राख्दै यसको रेटिङलाई वाचमा राखेको हो । कम्पनीको दीर्घकालीन ट्र्याक रेकर्ड र प्रबन्धकीय दक्षता र सकारात्मक विदेशी मुद्रा गेनका कारण यसको वित्तीय स्थिति अझै सुदृढ रहेको छ । तथापि, राजस्वमा घटोत्तरी र बजारमा प्रतिस्पर्धात्मक दबाबहरू यो कम्पनीको लागि चुनौतीपूर्ण छन् ।
आइएमई लिमिटेड, जसको पूर्ण रूप ‘आइएमई ग्रुप’ को नाममा रहेको छ, नेपालका प्रमुख रेमिटेन्स सेवा प्रदायक कम्पनीहरू मध्ये एक हो । आइएमई लिमिटेडको स्थापना सन् २००१ मा भएको थियो । यस कम्पनीको स्थापना रेमिटेन्स सेवा प्रदायकका रूपमा भएको थियो र यसले पहिले निजी लिमिटेड कम्पनीको रूपमा काम सुरु गरेको थियो । सन् २०१४ मा कम्पनीले सार्वजनिक लिमिटेड कम्पनीको रूपमा आफ्नो रुपान्तरण गरेको हो । यसले नेपालमा विदेशी रेमिटेन्सको कारोबारमा ठूलो भूमिका खेलेको छ र नेपालका लाखौं नागरिकहरूको जीवन यापनका लागि महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याएको छ ।
लिमिटेडले २० भन्दा बढी विदेशी मनी ट्रान्सफर अपरेटरहरूसँग साझेदारी गर्दै नेपालका नागरिकहरूलाई विश्वभरबाट रेमिटेन्स सेवा प्रदान गर्दछ । यसको सेवा मात्र नेपालभरि नभई विदेशका प्रमुख देशहरूमा पनि लोकप्रिय छ । कम्पनीको वितरण सञ्जालमा ३० हजारभन्दा बढी दर्ता भएका आन्तरिक एजेन्टहरू, बैंक शाखाहरू, व्यक्तिगत एजेन्टहरू र सहकारी संस्थाहरू समावेश छन् । यसका सेवाहरू द्रुत, सरल र विश्वसनीय मानिन्छन् ।
आइएमईको दर्ता तथा मुख्य कार्यालय काठमाडौंको पानीपोखरीस्थित आइएमई कम्प्लेक्समा रहेको छ । यस कम्पनीको प्रमुख स्वामित्व चन्द्र प्रसाद ढकाल र हेमराज ढकाल (अध्यक्ष) को हातमा छ । उनीहरुको क्रमशः ३३.३ प्रतिशतको सेयर हिस्सा छ ।
आइएमईले १०० रुपैयाँ अंकित दरमा १० लाख कित्ता सेयर आइपीओ बिक्रीका लागि नेपाल धितोपत्र बोर्डको अनुमति पर्खिरहेको छ ।
कम्पनीका प्रमुख चुनौतीहरुः
आइएमई लिमिटेडका लागि केही प्रमुख चुनौतीहरू छन् जसले यसको वित्तीय प्रदर्शनलाई प्रभावित पार्न सक्छः
१. राजस्वमा घटोत्तरीः कम्पनीको आम्दानीमा आएको गिरावटले यसको भविष्यको विकास र विस्तार योजनामा प्रभाव पार्न सक्छ। यस घटोत्तरीका कारण बजारको प्रतिस्पर्धात्मक दबाब र रेमिटेन्स सेवा प्रदायकहरूको संख्या बढेको हो। कम्पनीले भविष्यमा यसको प्रतिस्पर्धामा अग्रणी रहनको लागि नयाँ रणनीतिहरू अपनाउनु पर्नेछ ।
२. प्रतिस्पर्धात्मक दबाबः नेपालमा रेमिटेन्स सेवा प्रदायकहरूको संख्या बढ्दै गएको छ र यसले आइएमई लिमिटेडलाई प्रतिस्पर्धा गर्न थप दबाब दिएको छ। साथै, विभिन्न बैंकहरू र मनी ट्रान्सफर सेवाहरूले पनि यस क्षेत्रमा प्रवेश गरेका छन्, जसले आइएमईको बजार हिस्सालाई चुनौती दिइरहेको छ।
३. नियामक जोखिमहरूः नेपाल सरकारको नीति र नियामक परिवर्तनोंले पनि आइएमई लिमिटेडको व्यवसायमा असर पार्न सक्छ। सरकारको रेमिटेन्स क्षेत्रसँग सम्बन्धित नीतिहरू र कडाइका कारण कम्पनीलाई आफूलाई समायोजन गर्न थप चुनौती आएको छ।
४.अल्पकालिक तरलता समस्याः कम्पनीको तरलता स्थिति मध्यम रहेको छ। अल्पकालिक तरलता समस्याहरूले कम्पनीको व्यवसाय सञ्चालनमा असर पार्न सक्छ, र यसले आइएमईको वित्तीय स्थिरतालाई चुनौती दिन सक्छ।
आइएमई लिमिटेडको भविष्यका अवसरहरूः
आइएमई लिमिटेडलाई विभिन्न अवसरहरू पनि छन् जसले यसलाई भविष्यमा अझै सफलता प्राप्त गर्न मद्दत पुर्याउन सक्छ। यी अवसरहरूमा समावेश छन् ।
१. वैश्विक रेमिटेन्सको बृद्धिः नेपालको प्रमुख आर्थिक गतिविधिहरू मध्ये एक रेमिटेन्स हो । विदेशमा रहेका नेपालीहरूको संख्यामा वृद्धि भएको र रेमिटेन्सको प्रवाह स्थिर रहेकोले आइएमई लिमिटेडलाई अझै ठूलो अवसर प्राप्त गर्न सक्छ ।
२.नयाँ सेवा र प्रविधिको अपनाइः कम्पनीले नयाँ सेवाहरू र प्रविधिहरू अपनाएर आफ्नो व्यवसायलाई विस्तार गर्न सक्छ। डिजिटल र मोबाइल रेमिटेन्स सेवाहरूको बढ्दो प्रयोगले कम्पनीलाई अझ प्रतिस्पर्धात्मक बनाउने अवसर प्रदान गर्न सक्छ।
३. अधिग्रहण र विस्तारः आइएमई लिमिटेडले आफ्नो बजार हिस्सेदारीलाई अझ बढाउनका लागि नयाँ कम्पनीहरूलाई अधिग्रहण गर्ने अवसरलाई पनि विचार गर्न सक्छ। कम्पनीले २०२४ को अगस्ट महिनामा जीएमई रेमिट प्राइभेट लिमिटेडलाई अधिग्रहण गरेको हो र यसले संयुक्त कारोबार सुरू गरेको छ।
