दुर्गा प्रसाईंसँग तर्सिएको ‘एमाले’

काठमाडौं उपत्यकामा आज दिनभर एउटा दृश्यले चर्चा पायो-देशकै दोस्रो ठूलो दल एमालेका अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली सडकमा। देशमा अराजक तत्व हावी भएको भन्दै एमालेले आयोजना गरेको प्रदर्शनले उपत्यकाको जनजीवन अस्तव्यस्त बनायो। यो प्रदर्शनको केन्द्रमा थिए, व्यवसायी दुर्गा प्रसाईं।

पछिल्लो समय व्यवसायी दुर्गा प्रसाईंले एमाले र अध्यक्ष ओलीलाई अनेक आरोप लगाउँदै आइरहेका थिए। उनका आरोपको मुख्य विषय थियो—प्रधानमन्त्री ओलीको विदेशमा अवैध लगानी। प्रसाईंले दाबी गरे अनुसार कम्बोडियाको टेलिकम कम्पनी “एग्जियाटा” मा ओलीले २३ करोड अमेरिकी डलर लगानी गरेका छन्। उनले विभिन्न प्रमाणहरु आफ्नो साथमा सुरक्षित रहेको भन्दै सामाजिक सञ्जालमार्फत् यस्ता दाबीहरु सार्वजनिक गरेका थिए।

प्रसाईँका यी आरोपहरु एमाले कार्यकर्ताहरुले समाजिक सञ्जालमा नै खण्डन गर्दै आइरहे पनि यसपटक स्थिती यति गम्भीर बन्यो कि प्रधानमन्त्री ओली आफैँ सडकमा उत्रन पुगे। ओलीले सार्वजनिक मञ्चबाट ४५ मिनेट लामो भाषण गरे, जहाँ ३० देखि ३५ मिनेट प्रसाईंलाई अराजक तत्वको संज्ञा दिँदै बिताए।

प्रधानमन्त्री ओलीले आफ्नो भाषणमा प्रसाईँप्रति कटाक्ष गर्दै भने, “हामीले देखेका छौँ, कसैले बैंकबाट ऋण लिएपछि तिर्नु पर्दैन भनेर कराउँदै हिँडेको। बैंकको ऋण लिएपछि तिर्नुपर्दैन? यस्तो हल्ला गरेर देशको अर्थतन्त्रलाई अस्तव्यस्त बनाउन खोजिएको छ।”

उनले प्रसाईंलाई लक्षित गर्दै थपे, “सरकार कुनैपनि अराजक तत्वलाई छुट दिन्न। सरकारी ढिलासुस्ती र उल्झनलाई अन्त्य गरेर सरकार अघि बढिरहेको छ।”

प्रधानमन्त्री ओलीपछि मञ्चमा एमाले महासचिव शङ्कर पोखरेलले पनि प्रसाईंको आरोपलाई खण्डन गरे। पोखरेलले भने, “कम्बोडियाको टेलिकममा अध्यक्ष ओलीको लगानी भनेर हल्ला फैलाउन खोजिएको छ। तर अध्यक्ष ओलीले आफैँ भनेका छन्—प्रमाणित गरुन्, त्यो लगानी त्यही व्यक्तिलाई प्रदान गर्छु।”

पोखरेलले प्रसाईंलाई एमाले र ओलीलाई बदनाम गर्ने उद्देश्यले यस्तो अभियान चलाइएको दाबी गरे। उनले भने, “सुशासनको पक्षमा एमालेको अडान स्पष्ट छ। भ्रष्टाचार गर्दिनँ र गर्न दिन्न भन्ने कुरा अध्यक्ष ओलीको मात्र होइन, हाम्रो पार्टीको नीति नै हो।”

प्रसाईंको विरोधका लागि प्रधानमन्त्री ओली सडकमा उत्रनु नेपाली राजनीतिमा बिरलै देखिने घटना हो। प्रधानमन्त्री तथा पार्टी अध्यक्षजस्तो शीर्ष नेतृत्वले एउटा व्यवसायीविरुद्ध सार्वजनिक रूपमै आक्रामक हुने कुराले सर्वसाधारणलाई अचम्मित बनाएको छ।

धेरैले एमालेको यो कदमलाई कमजोरीको सङ्केतका रूपमा लिएका छन्। विश्लेषकहरुको भनाइमा, “एक व्यक्तिका कारण एमाले अहिले तर्सिएको देखिन्छ। प्रसाईं गलत हुन सक्छन्, तर एक ठूला राजनीतिक दलले यति धेरै प्रतिक्रिया दिनु उपयुक्त थिएन।”

सडक प्रदर्शनमा ओली र एमालेका अन्य नेताहरुको सक्रियताले जनताको चासो त तान्यो, तर धेरैले यसलाई राजनीतिक प्रचारको माध्यमका रुपमा बुझे। काठमाडौंका एक व्यवसायी भन्छन्, “प्रधानमन्त्री आफैँ सडकमा उत्रिएर विरोध गर्नुले प्रसाईंलाई अझ चर्चित बनाएको छ। यो राजनीतिक विवादबाट एमालेलाई धेरै फाइदा हुँदैन।”

केही सर्वसाधारणले भने एमालेको कदमलाई सही ठानेका छन्। उनीहरुको भनाइमा, “देशको सुशासन र स्थिरताका लागि प्रधानमन्त्रीले अराजकता फैलाउने तत्वलाई कडा चेतावनी दिनु जरुरी छ।”

दुर्गा प्रसाईंको मुद्दाले एमालेभित्र मात्रै होइन, राष्ट्रिय राजनीतिमा समेत बहस सिर्जना गरेको छ। प्रधानमन्त्री ओलीले प्रसाईंका आरोपलाई खण्डन गर्दै राजनीतिक दृढता देखाउन खोजे पनि, यसले पार्टीभित्र र बाहिर नयाँ प्रश्नहरु जन्माएको छ।

सर्वसाधारणका नजरमा, एउटा व्यक्तिका कारण एमाले नेतृत्वको यस्तो आक्रोशले पार्टीको साखलाई थप असर गर्न सक्छ। यद्यपि, प्रसाईंविरुद्ध कानूनी प्रक्रिया अघि बढ्दै गर्दा, यो विवादले आगामी दिनमा के मोड लिने हो, त्यो भने हेर्न बाँकी छ।