डोनाल्ड ट्रम्पको जितले अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कच्चा तेल र सुनको मूल्य घट्ने प्रक्षेपण
काठमाडौँ । अमेरिकामा २०२४ को राष्ट्रपति चुनावमा डोनाल्ड ट्रम्पको ऐतिहासिक जितले विश्वभरका वित्तीय र कमोडिटी बजारमा ठूलो उतारचढ़ाव ल्याएको छ । ट्रम्पको दोस्रो कार्यकालका लागि निर्वाभित भएपछि तेल, स्टक, सुन र बिटक्वाइनका मूल्यमा ठूलो परिवर्तन देखिने प्रक्षेपण गरीएको हो ।
विशेष गरी, कच्चा तेल र सुनको मूल्यमा गिरावटको सम्भावना बढ़ेको छ, जसका कारण ट्रम्पका व्यापारिक नीतिहरू र अमेरिकी अर्थतन्त्रका दिशा परिवर्तनको प्रभाव देखिन थालेका छन् । ट्रम्पको संरक्षणवादी व्यापार नीति, जसअन्तर्गत चीनसँगको व्यापार युद्ध र अन्य विदेशी सामानमाथि उच्च शुल्कहरू लगाइन्छ, कच्चा तेल र अन्य कमोडिटीहरूको मागमा नकरात्मक असर पुर्याउन सक्छ । यदि व्यापारिक तनाव बढ्छ भने, विश्वव्यापी अर्थतन्त्रको वृद्धिदर घट्ने र कच्चा तेलको माग कम हुन सक्ने अनुमान गरिएको छ । यसले तेलको मूल्यमा गिरावट ल्याउन सक्नेछ ।
ट्रम्प प्रशासनले अमेरिकी ऊर्जा उत्पादनलाई प्रोत्साहन गर्ने नीति अपनाउँछ, जसले अमेरिकी तेल र ग्यास उत्पादनलाई वृद्धि गर्न सक्छ। यसले आपूर्तिमा वृद्धि ल्याउने र तेलको मूल्यमा दबाब पर्न सक्छ ।
तर, ट्रम्पले इरानको तेल आपूर्तिमा कडा प्रतिबन्ध लागू गर्ने सम्भावना व्यक्त गरेका छन्, जसले इरानको तेल आपूर्ति संकट ल्याउन सक्छ। यसले मध्यकालमा तेलको मूल्य अस्थिर बनाउन सक्छ, तर दीर्घकालिक रूपमा आपूर्ति सन्तुलन कायम हुनुले मूल्य घट्न सक्छ ।
ट्रम्पको कर कटौती र खर्चको वृद्धि जस्ता नीतिहरूले अमेरिकी अर्थतन्त्रमा मुद्रास्फीति बढाउन सक्छ, जसले सुनलाई सुरक्षित आश्रयको रूपमा आकर्षण घटाउँछ । सुन प्रायः मुद्रास्फीति र आर्थिक अस्थिरताका समयमा मूल्य बढ्ने गर्दछ, तर यदि ट्रम्पको नीतिहरूले सकारात्मक आर्थिक वृद्धि र मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्न मद्दत पुर्याए भने, सुनको मूल्य घट्न सक्नेछ ।
ट्रम्पको पहिलो कार्यकालमा अमेरिकी अर्थतन्त्रले राम्रो वृद्धि गरेका थिए र यदि सोही प्रवृत्ति कायम राखियो भने जोखिम–उन्मुख लगानीको आकर्षण बढ्न सक्छ, जसले सुनको मूल्यमा गिरावट ल्याउन सक्छ ।
अमेरिकी फेडरल रिजर्भका ब्याज दरहरूमा परिवर्तन हुन सक्नेछ । यदि फेड रिजर्भले मुद्रास्फीति र आर्थिक वृद्धिको लक्ष्य पुरा गर्न ब्याज दर बढाउने निर्णय गर्छ भने, यसले डलरलाई बलियो बनाउँछ र सुनको आकर्षण घटाउँछ ।
ट्रम्पको जितको असर नेपालमा पनि पर्ने देखिन्छ । नेपालका लगानीकर्ताहरूले कच्चा तेल र सुनमा लगानी गर्नु अघि सावधानी अपनाउनु पर्नेछ । यदि कच्चा तेल र सुनको मूल्य घट्छ भने, नेपालका लगानीकर्ताहरूको लगानीमा क्षति पुग्न सक्छ ।
यसैगरी, ट्रम्पले युक्रेन–रुस र इजरायल–हमास संघर्षका बीचमा शान्तिको पहल गर्ने संकेत दिएका छन्। यदि यी युद्धहरूको समाधान हुन्छ भने, विश्व अर्थतन्त्रमा सकारात्मक असर पर्ने सम्भावना छ, यद्यपि कच्चा तेल र सुनको लगानीमा अझै जोखिम रहन सक्छ।
नेपालका लगानीकर्ताहरूलाई यो समय राम्रो अध्ययन गरेर र बजारका उतारचढ़ावलाई ध्यानमा राखेर लगानी निर्णय गर्नु आवश्यक छ। अन्तर्राष्ट्रिय बजारका घटनाक्रमसँग नेपालका लगानीकर्ताले समन्वय गरेर लगानी गर्नु, जोखिम नियन्त्रण गर्न महत्त्वपूर्ण हुनेछ ।
