छिमेक लघुवित्त २४औं वर्षमा प्रवेश: गरिब र सीमान्तकृत महिलाको सशक्तिकरणमा समर्पित यात्रा

काठमाडौं। यस छिमेक लघुवित्त वित्तीय संस्था लिमिटेडले २०८१ मंसिर ११ गते आफ्नो २३औं वार्षिकोत्सव मनाउँदै २४औं वर्षमा प्रवेश गरेको छ। यो अवसरमा संस्थाले आफ्नो यात्रामा साथ दिने सदस्य, नियामक निकाय, सञ्चालक, शेयरधनी, कर्मचारी र शुभचिन्तकहरूप्रति कृतज्ञता व्यक्त गरेको छ।

२००१ मा स्थापना भई नेपाल राष्ट्र बैंकबाट माइक्रोफाइनान्स बैंकिङ लाइसेन्स प्राप्त गरेको छिमेक लघुवित्तले गरिब र सीमान्तकृत महिलाको आर्थिक पहुँच विस्तार गर्न महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याउँदै आएको छ। यो संस्था प्रारम्भमा महोत्तरी र चितवन जिल्लामा नेबरहुड सोसाइटी सर्भिस सेन्टरको पहलमा सञ्चालन भएको माइक्रोफाइनान्स कार्यक्रमको संस्थागत रूप हो।

छिमेकको मुख्य उद्देश्य गरिब र सीमान्तकृत महिलालाई वित्तीय सेवामा पहुँच पुर्याउनु, बचतको संस्कार प्रबर्द्धन गर्नु, आम्दानी वृद्धि गर्न उत्प्रेरित गर्नु, साना उद्यम विकासमा सहयोग पुर्याउनु, र सदस्यहरूको सामाजिक सुरक्षालाई सुदृढ बनाउनु हो।

२४ वर्षको यात्रा: सदस्यको संख्या र वित्तीय वृद्धिको कहानी

२०२३ को अन्त्यसम्ममा छिमेकले ६९ जिल्लामा फैलिएका १९७ शाखाहरूमार्फत ४ लाखभन्दा बढी गरिब र सीमान्तकृत महिला सदस्यहरूसँग प्रत्यक्ष सम्पर्क स्थापना गरेको छ। स्थापना कालमा १ करोड रुपैयाँको चुक्ता पूँजीबाट सुरु भएको छिमेकले आफ्नो कोर फण्डलाई १८० गुणाले बढाउँदै आजको अवस्थामा पुर्याएको छ।

छिमेकका प्रवर्द्धकहरूमा नबिल बैंक लिमिटेड, ग्लोबल आइएमई बैंक लिमिटेड, हिमालयन बैंक लिमिटेड, नेबरहुड सोसाइटी सर्भिस सेन्टर, र अन्य व्यक्तिगत शेयरधनीहरू समावेश छन्। कम्पनी नेपाल स्टक एक्सचेञ्जमा CBBL को रूपमा सूचीकृत छ।

छिमेकको वित्तीय संरचना र सेवाका विशेषता

छिमेक लघुवित्तको संरचना यस्तो रहेको छ:

नबिल बैंक लिमिटेड: ८.७३%

ग्लोबल आइएमई बैंक लिमिटेड: ८.२२%

हिमालयन बैंक लिमिटेड: ८.७३%

नेबरहुड सोसाइटी सर्भिस सेन्टर (NSSC): ९%

अन्य शेयरधनी: ६५.३३%

छिमेकले सदस्यहरूको लागि विभिन्न स्तरका वित्तीय र सामाजिक सेवाहरू उपलब्ध गराउँदै आएको छ। विशेष गरी, साना उद्यमहरूको प्रवर्द्धनका लागि व्यवसाय विकास सेवा र सदस्यहरूको सन्तानलाई गुणस्तरीय शिक्षामा पहुँच पुर्याउन विशेष पहलहरू गरिएका छन्।

छिमेकले प्रविधिमा आधारित माइक्रोफाइनान्स वितरण प्रणालीलाई अपनाउँदै आफ्नो पहुँच विस्तार गर्ने लक्ष्य राखेको छ। यसका लागि यस संस्थाले नेपाल राष्ट्र बैंक, नेपाल सरकार, र विकास संस्थाहरू (जस्तै: यूकेएड/DFID र UNNATI/UNCDF) सँग सहकार्य गर्दै आएको छ। प्रविधि-आधारित वित्तीय सेवा तथा भ्यालु चेन विकास उत्पादनहरूमा पहुँच पुर्याउन यी साझेदारीहरूले महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका छन्।

गरिबी निवारणमा बहुपक्षीय प्रयास

छिमेकले गरिबीको कारणलाई सम्बोधन गर्नका लागि बहुस्तरीय र लक्षित हस्तक्षेपहरू गर्दै आएको छ। यसको मुख्य ध्यान आर्थिक रूपमा विपन्न महिलाहरूलाई आत्मनिर्भर बनाउनु र ग्रामीण समाजलाई समृद्ध तथा आत्मनिर्भर बनाउने दिशामा रहेको छ।

छिमेकले आफ्नो सेवाको दायरालाई बढाउँदै सदस्यहरूको आर्थिक र सामाजिक अवस्थालाई सुधार गर्ने विभिन्न कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ। विशेष गरी, आफ्नो सदस्यहरूको सन्तानलाई शिक्षामा सहयोग पुर्याउन छात्रवृत्ति कार्यक्रम, आयआर्जनका लागि तालिम, र वित्तीय साक्षरता जस्ता कार्यक्रमहरू सञ्चालनमा ल्याइएका छन्।

भविष्यको लक्ष्य: वित्तीय सेवा र सामाजिक सचेतना विस्तार

छिमेकले आगामी वर्षहरूमा पनि गरिब र सीमान्तकृत महिलाको जीवनस्तर सुधार गर्ने आफ्नो प्रयासलाई निरन्तरता दिने बताएको छ। स्थायित्व र नवाचारमा आधारित सेवाहरू प्रदान गर्न, ग्रामीण क्षेत्रमा वित्तीय सेवाहरूको पहुँच विस्तार गर्ने, र सामाजिक सचेतना बढाउने यसको लक्ष्य छ।

छिमेक लघुवित्तको यात्रा महिला सशक्तिकरणमा आधारित आर्थिक रूपान्तरणको उदाहरण हो। यसको सदस्यहरूको लागि लक्षित गरिएको वित्तीय सेवाले गरिबी घटाउने मात्र होइन, ग्रामीण महिलाहरूलाई स्वावलम्बी बनाउने महत्वपूर्ण आधार पनि तयार पारेको छ।

समृद्ध भविष्यको आकांक्षा

२४औं वर्षको प्रवेशसँगै छिमेकले आफ्ना सदस्यहरूको जीवनमा अझ सकारात्मक परिवर्तन ल्याउने अठोट गरेको छ। स्थानीयस्तरमा रोजगारी सिर्जना गर्दै, ग्रामीण अर्थतन्त्रलाई टेवा पुर्याउने यसको योगदानले राष्ट्रिय आर्थिक समृद्धिको यात्रामा थप उचाइ प्रदान गर्ने विश्वास गरिएको छ।

छिमेकको यो यात्रामा साथ दिने सबैप्रति संस्थाले धन्यवाद ज्ञापन गर्दै आफ्नो सेवालाई अझ उत्कृष्ट बनाउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको छ।