४५ लाख लगानीकर्तालाई डुबाएर बिदा हुँदै जनार्दन शर्मा प्रभाकर, अर्थमन्त्रीको बिदाई बेलुन फुलाउने बहाना नबनोस्
शेयर बजार टिप्पणी
२०७८ साल असार २९ गते जनार्दन शर्माले अर्थमन्त्रालयको कारोबार सम्हाल्दा शेयर बजारमा गुल्जार थियो । पुँजि बजारको कारोबार गर्ने प्लेटफर्म नेप्सेमा समग्र मूल्य सूचांक २८५४ थियो भने कूल बजार पुँजिकरण ४० खर्ब हाराहारीमा पुगेको थियो ।
तर, अहिले अवस्था फेरिएको छ । जनार्दन शर्माको करिब १६ महिने कार्यकालमा देशको अर्थतन्त्रको अवस्था भयावह छ । चित्र डरलाग्दो छ । बैंकहरुबाट प्रवाह हुने ऋण पूर्ण रुपमा बन्द छ । सहकारी संस्थाहरुले बचत फिर्ता गर्न सकिरहेका छैनन् ।
आयात गर्नै नसक्ने अवस्था छ । तै पनि अर्थमन्त्री शर्मा सार्वजनिक भाषणमा देश आर्थिक रुपमा समृद्ध रहेको भन्दै फलाक्न छोडेका छैनन् । गाउँमा कुनै मानिस बिरामी पर्दा पाँच हजार सापटी चलाउन नसक्ने अवस्था छ । जनताले दैनिक रुपमा भोगिरहेको चर्को समस्याबारे भाषण गर्र्दा अर्थमन्त्री शर्मा भने विज्ञ र पत्रकारहरुले भ्रम फैलाएको भन्दै गाली गर्दै हिडिरहेका छन् । जसको प्रत्यक्ष असर शेयर बजारमा पर्यो र लाखौं लगानीकर्ताहरु स्तब्ध हुने गरी फस्न पुगेका छन् । अहिले ४५ लाख लगानीकर्ताहरुले देशको अर्थतन्त्र बिगारेको भन्दै अर्थमन्त्री जनार्दन शर्मालाई सरापीरहेका मात्रै छैनन्, यिनी कहिले जान्छन् र नयाँ अर्थमन्त्रीको रिफर्म योजनाले अर्थतन्त्र सुधारको दिशामा गएर पुँजि बजारमा हिजोको दिन फर्कन्छ भनेर कुरिरहेका छन् ।
शर्र्मा अर्थमन्त्री अघिका अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले आफ्नो नौ महिने कार्यकालमा शेयरको समग्र मूल्यसूचांक नेप्से १५६१ बाट बृद्धि भई २८५४ पुगेको थियो । पौडेल अर्थमन्त्री बनेको दिन कूल बजार पुँजिकरण २० खर्ब ८० अर्र्ब ८५ करोड मात्रै थियो । उनले अर्थमन्त्रालय छोड्ने दिने नेप्सेमा उछाल थियो भएर २८५४ भन्दा माथि थियो भने बजार पुँजिकरण ३९ खर्ब ७१ अर्ब दुई करोड रुपैयाँ थियो । पौडेलको नौ महिने कार्यकालमा शेयर बजार १२९३ अंकले बृद्धि भएको थियो । अहिले शेयर बजारमा कूल बजार पुँजिकरण घटेर २८ खर्ब २३ अर्ब ९७ करोड ७५ लाख २१ हजार ८५६ रुपैयाँमा सीमित भएको छ । जनार्दन शर्माको कार्यकालको १६ महिनाको अवधीमा लगानीकर्ताहरुले झण्डै १२ खर्ब गुमाएका छन् । जनार्दन शर्माको कार्यकालमा थुप्रै मानिसहरु शेयर बजारमा आएको गिरावटबाट सडकमा पुुगिसकेका छन् भने हजारौंले यो पेशा नै छोडेर पलायन भइसकेका छन् ।
शर्माले अर्थमन्त्रालय सम्हालेको बेला निकै ठूलो उत्साह थियो । दैनिक नौ अर्बमाथिको व्यवसाय भइरहेको थियो । त्यस यता लाखौं कित्ता शेयर नेप्सेमा सूचिकृत भइसकेका छन् । त्यसले औषत शेयरको मूल्य अझै घटेको देखिएको छ । यसका पछाडिका कारण जनार्दन शर्मामा अर्थतन्त्रका बारेमा सोच र योजनाहरु नहुनु अनि बजेटमा अर्थतन्त्रभित्र चलखेल गर्ने माफियालाई कडार्ई गर्न नसक्नु तथा आफू समेत विवादित काण्डहरुमा फस्नु मुख्य कारणको रुपमा अघि आएको छ ।
जनार्दन शर्र्माको कार्यकाल नेपाली जनताले धेरै आशा गरेका थिए । जनार्दन शर्माले विगतमा अध्यारो अवस्थामा रहेको नेपाली जनताको घरमा लोडसेडिङ हटार्ई उज्यालो ल्याएकोले त्यस्तै आशा गरेका थिए अनि विश्वास । तर, त्यो आशा टुटेको छ अनि विश्वास भत्किएको छ र कहिले जान्छ भनेर दिन ढुकेर बस्नुपर्ने अवस्था सिर्जना भएको छ । चमत्कारिक रुपमा लोडसेडिङ हटाएका जनार्दन शर्मा प्रभाकरमाथि सिंगो माओवादी पार्टीले त विश्वास गरेकै थियो, आम जनता जस्तै शेयर बजारमा समेत अझै गुल्जार हुुनसक्ने आशा, विश्वास र भरोशा लागनीकर्ताहरुमा थियो । सोही कारण शर्माले अर्थमन्त्रालय सम्हाले लगत्तै शेयर बजार ह्वात्तै बढेको समेत थियो । तर, त्यो विश्वास, त्यो आशा र भरोसालाई प्रभाकरले लामो समय टिकाउन सकेनन् । जब अर्थमन्त्री जनार्दन शर्मामा अर्थतन्त्रको आधारभूत ज्ञानकै समस्या देखिन थाल्यो तब अर्थतन्त्रका खेलाडीहरु थप मौकाको फाइदा उठाउन थाले । जसको परिणाम आज सबैका सामू छर्लङ्ग छ ।
जनयुद्धको समयमा प्रभाकर भन्ने वित्तिकै तत्कालिन नेपाली सेना समेत डराउँथे । जनमुक्ति सेनाको कमाण्डर प्रभाकर यतिबेला नेपालको अर्थमन्त्री पदमा आसिन छन् । नेपाली जनताको मुक्तिका लागि गरेको संघर्षको नेतृत्व गर्दा जुन छवि थियो आज ठीक त्यसको विपरित बन्न पुगेको छ । परिवर्तन र मुक्तिका लागि संघर्ष गरेका प्रभाकरको व्यक्तिगत जीवन परिवर्तन भयो, क. प्रभाकर आज अर्थमन्त्री जनार्दन शर्मा बने तर उनले सपनाको विपरितको यात्राका कारण विश्वभरका कम्युनिष्ट क्रान्तिकारीहरुले सम्मान र गर्व गर्न लायक बनेका क. प्रभाकर आज ४५ लाख शेयर लगानीकर्ताहरुको तिरस्कार आक्रोस व्यक्त गर्ने अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माको रुपमा निरिह जीवन यापन गरिरहेका छन् ।
सामान्यतयाः क्रान्तिकारीहरु, योद्धाहरु शत्रुसँग मिलेर आफ्नो बर्गका विरुद्धमा कुनै हर्कत गर्दैनन् । मृत्यु स्वीकार गर्र्दछन् तर शिर निहुराउँदैनन् । तर, क. प्रभाकर बनेका जनार्दन शर्मा पछिल्लो समय विरोध र आलोचनाहरु सुने नसुने झै गर्दै हिडिरहेका छन् । उनको कार्यशैली आक्रोसपूर्ण बन्दै गइरहेको छ र अब पार्टीमा समेत माफियाको स्वार्थ पूरा गर्ने एजेण्डा बोकेर हिडिरहेका छन् । उनको झण्डै १६ महिने अर्थमन्त्रीको कार्यकालमा देश विदेशमा रहेका ४५ लाख भन्दा बढि शेयर लगानीकर्ताहरुलाई स्तब्ध मात्रै पारेनन् कैयौंलाई सडकमा पुर्याएका छन् । यो सिंगो अवस्थाको अपजस वर्तमान सरकारमाथि मात्रै थोपिएको छैन अपितु माओवादी पार्टी र माओवादी आन्दोलनमाथि समेत कालो दाग बन्न पुगेको छ ।
शेयर लगानीकर्ताको घाँटी निमोठिने अवस्था र अर्कोतर्फ देशको अवस्था चरम र जर्जर हुनुका पछाडि अर्थमन्त्री शर्मा जिम्मेवार छन् । आफू अर्थमन्त्री भएपछि उनले सार्वजनिक गरेको स्वेतपत्र हेरुन र अहिले आफूले छोड्नु अघि पनि श्वेतपत्र जारी गरेर मात्रै विदा होउन अनि थाहा हुन्छ देशको अवस्था के भएछ र के के गर्न सकिएनछ भनेर ।
निर्वाचन सम्पन्न भई नयाँ सरकार गठनको प्रक्रिया छिट्टै सुरु हुँदैछ । अबको केही दिनपछि नै जनार्दन शर्मा अर्थमन्त्रालयबाट विदा हुँदैछन् । नयाँ अर्थमन्त्री को बन्छ त्यो सरकार कुन गठबन्धनमा आधारित हुन्छ सो आधारमा भर पर्नेछ । शेयर लगानीकर्ताहरु अहिले जनार्दन शर्माको विदाई हेर्न हतारिएका छन् । कतै उनको बिदाई हुने वित्तिकै शेयर बजारमा पुरानो युग सुरु हुन्छ कि ? यद्यपि देशको आर्थिक अवस्थामा सुधार नआई कुनै व्यक्ति हटेकै नाममा शेयर बजारका माफियाहरुलाई पुँजि बजारलाई बेलुन झै फुलाउने मौका नदिन सबै लगानीकर्ताहरुको सचेत हस्तक्षेप आवश्यक छ । स्वाभाविक बृद्धि दीगो हुनेछ भने बेलुन झै गरिएको बृद्धि एक दिन अवश्य विस्फोट हुनेछ ।
विष्णु पौडेलको नौ महिने कार्यकालमा के भएको थियो ? हेरौं
नौ महिनामा १५६१ बाट २८५४ मा पुग्यो नेप्से, अर्थमन्त्री पौडेलको विदाईसँगै के होला शेयर बजार ?