के तपाई बीमा गर्दै हुनुहुन्छ? बीमाबाट हुने ठगीबाट यसरी बचौं

काठमाडौं । पछिल्लो समय विश्वब्यापी महामारीपछि जीवन बीमाको माग बढ्दै गएको पाइन्छ । नेपाली समाजमा पनि जीवन बीमाको महत्व र फाइदाका बारे बिस्तारै जन स्थरमा प्रचार भइरहेको छ । नेपालमा २०७२ सालमा आएको भुकम्प पछि बीमा गराउनेको संख्यामा बढ्दै गइरहेको छ । बजारमा बीमा दर्जनौ बीमा कम्पनीहरु र सयौं उत्पादनहरु उपलब्ध समेत छन तर कुन बीमा आफ्नो लागि सहि गलत भन्ने थाहा नहुदाँ मानिस बीमा ठगीको शिकार हुन्छन् ।
बीमा सम्बन्धी हुने ठगीबाट बन्चको लागि निम्न कुरामा ध्यान दिनु जरुरी छ ।

मुख्य विशेषता कागजातहरू अवश्य पढ्नुहोस्

बीमा गर्ने चाहने उपभोक्ताहरुले बीमा खरिद गर्नु अघि त्यसको सेवा सुविधा नपढी बीमा गर्ने बानी रहेको छ । यो ठूलो गल्ती हो । सबै जीवन बीमा उत्पादनहरूमा, नीति जारी भएको मितिदेखि १५ दिनसम्मको फ्रि लुक अवधि हुन्छ ।
बीमा उसको आवश्यकताको लागि उपयुक्त छैन वा उसलाई काजगातमा लेखिएको भन्दा फरक नोटमा बेचिएको थियो भने, बीमितले बीमा खरिद गरेको १५ दिन भित्र सम्झौता रद्द गर्नसक्छ । रद्द आवेदन प्रशोधन गरेपछि, भुक्तानी गरिएको प्रिमियम फिर्ता गरिन्छ र वैधानिक कटौती पछि शेष रकम दर्ता बैंक खातामा स्थानान्तरण गरिन्छ ।

प्रलोभनका कलहरुलाई बेवास्ता गर्नुहोस्

बीमा अभिकर्ताको संख्या बिस्तारै सहर देखि गाउँसम्म पुगेको छ । तपाईंको डाटा बीमा एजेन्ट वा खराब कम्पनीहरूको पहुँचमा पनि हुन सक्ने हुन्छन । जसले गर्दा त्यस्ता व्यक्तिहरूले तपाइँको अवस्थित बीमा आवश्यकता भन्दा कम छ भनी उद्धृत गरेर तपाइँको नीति अपग्रेड वा प्रतिस्थापन गर्न अनुरोध गर्न सक्छन् । त्यस्ता बीमा योजनाको बारे राम्रोसँग अध्ययन गरी मात्र गरिद गरे बीमा ठगी बाट हुने शिकारबाट बच्न सकिन्छ ।
सँधै नजिकका परिवारका सदस्यहरूलाई सूचित गर्नुहोस्
मृत्यु भएमा बीमाबाट प्राप्त रकम कसरी सदुपयोग गर्ने भन्ने बारे पनि परिवारका सदस्यहरूलाई विस्तृत जानकारी गराउनुपर्छ । उक्त कार्यले गर्दा गर्दा उनीहरूले सो रकम बुद्धिमानीपूर्वक प्रयोग गर्न सक्छन् । परिवारका सदस्यहरुलाई तपाईंले खरिद गर्नुभएको जीवन बीमा नीतिहरू बारे पूर्ण जानकारी दिदा तिनीहरूले तपाईं नभएको बेला तिनीहरूको फाइदा लिन सकून् । नीति कागजातहरू डिजिटल र भौतिक रूपमा भण्डारण गर्नुहोस् ताकि उनीहरूलाई आवश्यक पर्दा सजिलै प्राप्त गर्न सकियोस् ।

जीवन बीमाको आवश्यकता बुझ्नुहोस्
हामी बीमा एजेण्टले भनेको कै भरमा बीमा गर्नुले नराम्रो घाटा हुन जान्छ किनकी तपाईको बीमा एजेण्ड वा खराब कम्पनीको पहुँचमा समेत हुन सक्छन् । बीमा खरिद गर्नु अघि त्यसको बारेमा स्पष्ट बुझ्नुपर्छ र यसको कभर र कभर अवधिबारे होसियारीपूर्वक निर्णय गर्नुपर्छ । धेरैजसो व्यक्तिहरूले अपेक्षाकृत छोटो अवधिको लागि वा अपर्याप्त कभर र प्रिमियम बचत गर्ने मनसायका साथ बीमा पोलिसीहरू खरिद गर्छन् ।
कुनै व्यक्तिलाई आवश्यक पर्ने जीवन बीमाको रकम उसको परिवारको हालको जीवनशैली खर्च र भविष्यमा कति बढ्ने सम्भावना छ भन्ने आधारमा गणना गरिन्छ । सामान्य नियम भनेको बीमित रकम तपाईको वार्षिक आम्दानीको कम्तीमा २० गुणा हुनुपर्दछ । यद्यपि, सबैभन्दा राम्रो तरिका भनेको यस सन्दर्भमा एक विश्वसनीय पेशेवरसँग परामर्श लिनु हो।

सही जीवन बीमा उत्पादन छनोट गर्नुहोस
विभिन्न जीवन कम्पनीका फरक फरक बीमा योजनाहरु सार्वजनिक भइरहेको हुन्छन् । अहिले बजारमा उपलब्ध कुन योजना तपाईलाई उपयुक्त छ भनेर बुझ्नु महत्त्वपूर्ण छ । सामान्यतया, टर्म इन्स्योरेन्स, परम्परागत योजनाहरू सबैभन्दा बढी बिक्री हुन्छन् । टर्म इन्स्योरेन्स विशुद्ध रूपमा सुरक्षाको लागि हो र यदि प्रारम्भिक अर्थात् सानै उमेरमा लिइयो भने, सबैभन्दा कम प्रिमियम चार्ज गरिन्छ । बीमा गर्नु पुर्व बीमिले यस्ता कुरामा ध्यान दिन सके जीवन बीमा साचै आफ्नो जीवनको लागि प्रभावकारी हुनुका साथै यसको ठगीबाट समेत बच्न सकिन्छ ।